Jaarverslag 2024

Verslag over 2024 van de Bezinningsgroep Energie (BG) en de Stichting Energie en Samenleving (SES); de stichting die het werk van de Bezinningsgroep mogelijk maakt.

De Bezinningsgroep Energie (BG) brengt professionals bijeen om de ontwikkeling van het klimaat- en energiebeleid te bespreken en begrip te krijgen voor elkaars posities. Onze leden, allen professionals die diepgaand betrokken zijn bij het nationale klimaat- en energiebeleid, vinden in de BG een inspirerend podium om het denken over de energietransitie en energievoorziening verder te brengen. Dit gebeurt middels boeiende bijeenkomsten waar leden met vooraanstaande gastsprekers deskundige discussies voeren onder de welbekende Chatham House Rule, wat garant staat voor openhartige en vruchtbare uitwisselingen.

De sessies van de BG in 2024: Een jaar vol inzichten en debat

Het jaar 2024 was wederom rijk aan diverse en strategisch belangrijke thema's, gekozen om dieper in te gaan op langetermijnvraagstukken die essentieel zijn voor de energietransitie. De bijeenkomsten vonden plaats bij Seats2Meet in Utrecht, met de mogelijkheid tot onlinedeelname via Teams, waardoor onze leden flexibel konden participeren.

  • Op 16 januari opende de BG het jaar met Rienk Kuiper (Planbureau voor de Leefomgeving - PBL), die ons meenam in de complexe vraagstukken rondom de ruimtelijke impact van de energietransitie. Hij presenteerde boeiende scenario's voor de inrichting van Nederland in 2050 en benadrukte de cruciale keuzes die nu gemaakt moeten worden over de ruimte voor hernieuwbare opwek en infrastructuur.
  • In februari, op de 14e, daagde Jan-Hein Jesse (Clingendael International Energy Programme - CIEP) de groep uit met zijn kritische blik op 'Het grote wensdenken: groene waterstof in Nederland'. Zijn presentatie zette aan tot diepgaande discussie over de ambitieuze, doch mogelijk onrealistische, waterstofdoelen voor 2030 en de immense investeringen die daarvoor nodig zijn.
  • Op 14 maart, tijdens een inspirerende online sessie, kregen we een uniek inkijkje in 'De energietransitie in België' van Dirk Van Evercooren, een zelfstandig consultant en kenner van de Belgische energiemarkt. Hij belichtte hoe de verdeling van bevoegdheden tussen de gewesten de Belgische benadering van het Europese energiebeleid vormt en waar de overeenkomsten en verschillen liggen met de Nederlandse situatie.
  • De bijeenkomst van 16 april richtte de aandacht op een cruciaal, maar vaak onderbelicht, aspect van de energietransitie: 'Kritieke materialen'. Benjamin Sprecher (TU Delft) gaf een prikkelende uiteenzetting over onze afhankelijkheid van specifieke landen en de uitdagingen rondom de beschikbaarheid van materialen zoals lithium en neodymium, en de noodzaak van een robuuste strategie.
  • Op 22 mei verdiepten we ons met Hans Bolscher (Geothermie Nederland) in de enorme, maar nog onbenutte, potentie van geothermie in Nederland. Zijn lezing over 'Hoe kunnen we het potentieel van geothermie benutten?' legde de vinger op de zere plek wat betreft de achterblijvende ontwikkeling en de noodzaak van een concreet verdienmodel en focus op duurzaamheid en veiligheid.
  • Een hoogtepunt was ongetwijfeld de lustrumbijeenkomst op 5 september, ter ere van het 50-jarige bestaan van de BG. De feestelijke avond stond in het teken van de ambitieuze ontwikkeling van de meest duurzame wijk in de Merwedekanaalzone in Utrecht, waarbij sprekers als wethouder Lot van Hooijdonk de uitdagingen en kansen van dergelijke projecten belichtten. Het was een inspirerend bewijs van 50 jaar toewijding aan de energietransitie.
  • De virtuele sessie van 8 oktober bracht ons naar het hart van Europa met Leon de Graaf (#SustainablePublicAffairs), die ons inzicht gaf in de Brusselse 'bubbel' en de vorming van een mogelijke 'Europese Clean Industrial Deal'. Hij lichtte de complexe dynamiek van het Europese klimaatbeleid toe en de rol van lobbyen in het streven naar ambitieuzere milieuwetgeving.
  • Op 6 november discussieerde de BG met Peter Molengraaf (Topsector Energie) over de cruciale vraag hoe we in 2035 tot een nagenoeg geheel duurzaam elektriciteitssysteem kunnen komen. Zijn analyse over de uitdagingen van netcongestie en het prevaleren van deelbelangen leidde tot een levendig debat over de benodigde vernieuwingen in de elektriciteitsmarkt.
  • Het jaar werd op 12 december afgesloten met een diepgaande sessie waarin Klaas van Egmond (emeritus hoogleraar Milieukunde en Duurzaamheid) de relatie tussen 'Duurzaamheid en het financiële bestel' verkende. Samen met Bert de Vries bracht hij een gedurfd pleidooi voor publieke geldschepping en daagde hij ons uit kritisch te kijken naar de rol van de financiële sector in de energietransitie.

De opkomst tijdens de sessies varieerde, met gemiddeld zo'n 20-25 personen fysiek aanwezig en 5-10 onlinedeelnemers. Van de mogelijkheid om voorafgaande aan de BG een hapje te eten hebben gemiddeld zo'n 5-8 personen gebruikgemaakt.

Ontwikkeling aantal leden

Het ledental van de BG bleef stabiel in 2024, met rond de 65 betalende leden. Het bestuur acht dit aantal prima, maar blijft werving belangrijk vinden om de jaarlijkse opzeggingen te compenseren. Daarnaast is het wenselijk dat de BG uit een diverse groep bestaat, zodat de verschillende geledingen van het energiedebat vertegenwoordigd zijn en een brede dialoog mogelijk blijft.

Bestuur

Het bestuur van de Stichting Energie en Samenleving bestond in 2024 uit Alex Kaat (voorzitter), Robert Haffner (secretaris) en Frank Schoof (penningmeester). Joop Oude Lohuis zat de sessies van de BG in 2024 voor en Reinier van der Veen ondersteunde de sessies, net als in voorgaande jaren. Het secretariaat was, zoals vertrouwd, in handen van Suzanne van der Stoep van CE Delft.

Financiën

Financieel was 2024 wederom een goed jaar voor de Stichting Energie en Samenleving. De inkomsten bedroegen € 16.072 en de uitgaven € 15.620, waarvan ruim 3.000 euro voor het lustrum, wat resulteerde in een resultaat van € 455. Het vermogen van de stichting bedroeg ultimo 2024 € 7.409.

 

Dit verslag is opgesteld en vastgesteld op 26 augustus 2025.